آزادسازی منابع مالی بلوکه شده ایران در برخی کشورها از اولویتهای ماست/نمیتوانیم از بن بست در روند مذاکرات صحبت کنیم
تاریخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۱۲۲۳۶۹
به گزارش حوزه سیاست و اقتصاد خبرگزاری تقریب، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری خود گفت:در موضوع مذاکرات رفع تحریمها تلاشها از طریق هماهنگ کننده اروپایی و برخی واسطهها از جمله وزرای خارجه کشورهای همسایه تبادل پیامها برای رسیدن به نقطه توافق همچون سابق در جریان است. اجلاس اخیر مجمع عمومی سازمان ملل هم فرصت خوبی برای انجام یکسری مذاکرات جانبی بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی ادامه داد: گفتگوهای دو و چندجانبهای در آنجا برگزار و از طریق واسطهها هم از طریق مورا و مقامات عالی برخی کشورها پیامهایی بین ایران و آمریکا رد و بدل شد. همچنان تأکید میکنیم برای دستیابی به توافق خوب، قوی و پایدار مصمم هستیم و به روند گفتگوها پایبند هستیم.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: پاسخ ایران به متن جمع بندی نهایی پیشنهادی مذاکره کننده اروپایی قبلا داده شده بود و تلاش ایران هم این بود که پاسخی شفاف داده شود که به جمع بندی نهایی و شکل گیری توافق کمک کند و تلاش ایران در آن پاسخ این بود که نقاط ابهام در جمع بندی مذاکره کننده اتحادیه اروپا برطرف شود که در صورت انجام توافق شاهد توافق پایدار باشیم و از تفسیرهایی که میتواند مخل توافق باشد پیشگیری شود. در این مسیر پایبند روند دیپلماسی و مذاکره هستیم. از حسن نیت کشورهای همسایه استقبال میکنیم. همچنان در روند مذاکرات و تعامل و تبادل پیام حضور داریم.
کنعانی گفت: همچنان امکان و فرصت برای توافق و ازسرگیری اجرای برجام وجود دارد و این امکان هست که در صورتی که طرف مقابل مشخصا دولت آمریکا اراده سیاسی خود را بروز و ظهور دهد این توافق در زمان کوتاهی شکل بگیرد و فرصت برای احیای توافق باقی است.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره تعرضات صورت گرفته به تعدادی از نمایندگی های ایران در خارج از کشور اظهار داشت: در نتیجه تحولات اخیر در برخی از کشورها و مشخصا تعدادی از کشورهای اروپایی بعضی از نمایندگیهای ما مورد تعرض افراد منتسب به جریانهای معاند و ضد انقلاب و گروههای خشونت طلب قرار گرفته و در بخشی از کشورها مهاجمان موفق شدند در نتیجه عدم وجود حفاظت کافی و عدم توجه اولیه از سوی نیروهای تامین امنیت به برخی از نمایندگیهای ما به ویژه در جدار بیرونی نمایندگیهای ما حملاتی صورت دهند و بعضی از بخشهای نمایندگی مورد تعرض قرار بگیرد.
وی ادامه داد: بر مبنای کنوانسیون وین کشورهای پذیرنده موظف هستند همه امکانات و تدابیر لازم را برای فعالیت امن نمایندگیهای دیپلماتیک فراهم کنند و این جزو وظایف ذاتی کشورهای پذیرنده است و در شرایطی که این احتمال میرود یک نمایندگی سیاسی در معرض تهدید و آسیب باشد اقدامات پیشگیرانه انجام دهند. تعدادی از نمایندگیها ما مورد تعرض قرار گرفتند و بلافاصله اطلاع رسانی لازم به کشورهای مرکز صورت و در تهران هم وزارت خارجه اقدامات فوری از طریق سفارتخانههای آن کشورها انجام و مسؤولیت آنها یادآوری شد. بعد از روزهای اولیه شاهد تقویت تدابیر حفاظتی و امنیتی از سوی کشورهای پذیرنده بودیم و نمایندگیهای ما اقدامات تکمیلی خود را انجام دادند.
وی گفت: نقطه تاسف این است که عدهای در این کشورها به عنوان اعتراض سیاسی به خشونت آمیزترین روشها متوسل شدند. علاوه به حمله به اماکن دیپلماتیک حتی نسبت به استفاده از روشهای غیراخلاقی و تهدید دیپلماتها و ایجاد فضای ناامنی تلاش کردند فعالیت عادی بعضی از نمایندگیها ما در خارج از کشور متاثر کنند. دیپلماتهای ما به صورت معمول در نمایندگیها حاضر و وظایف سیاسی خود را پیگیری کرده و ارائه خدمات کنسولی را با جدیت انجام دادند. در برخی حوزههای نمایندگی مهاجمان و کسانی که ادعای حمایت از حقوق بشر و رویکرد سیاسی برای بیان دیدگاههای خود دارند حتی به مراجعان به بخشهای کنسولی بی احترامی کرده و فضای رعب برای شهروندان ایرانی ایجاد کردند که مانع شوند.
کنعانی اضافه کرد: الان شرایط نسبتا خوبی وجود دارد. سفارتخانهها در اروپا فعالیت خود را آغاز کردند.
سخنگووی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤالی گفت: آزادسازی منابع مالی بلوکه شده ایران در برخی کشورها از جمله کره جنوبی همواره از موضوعات مورد مطالبه ایران بوده و این را در روشهای دیپلماتیک و در قالب مذاکرات سیاسی و اقتصادی و بانکی و تجاری پیگیری کردیم و این جزو هدفهای مهم ماست و معتقدیم دولتهایی که سرمایه ملی ایران در آنجا وجود دارد بر مبنای مناسبات دوستانه و قوانین و مقررات بینالمللی موظفند منابع مالی و داراییهای ایران را آزاد کنند و آزادسازی این منابع را مشروط به هیچ رخداد دیگری خارج از مناسبات دوجانبه نکنند.
وی ادامه داد: مذاکرات با کره جنوبی صورت گرفته و تلاشها در جریان است و پیشرفتهایی داشتیم و امیدواریم شاهد اتفاقاتی باشیم و اخبار تکمیلی را اطلاع رسانی خواهیم کرد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی بیان کرد: در شرایط اخیر شاهد اقدامات خارج از عرف برخی شبکههایی بودیم که مدعی هستند رسانه هستند و وظیفه اطلاع رسانی را انجام میدهند. در کمال تاسف این گونه رسانههای مدعی به کارخانه دروغ سازی و اتاق عملیات رسانهای و تحریک آمیز و تشویق خشونت و ترویج قتل و تحریک برای حمله به امکان عمومی و مرکز آموزش درست کردن کوکتل مولوتوف و ایجاد آشوب و بلوا تبدیل شدهاند. اسم اینها را چه باید بگذاریم؟ آیا اینها رسانه هستند. چگونه رسانهای است که روزانه روشهای مختلف غیراخلاقی را اعم از دروغ پردازی ترویج میکند. این اتاق عملیات و مرکز ترویج خشونت است و با هیچ معیاری فعالیت چنین رسانهای قابل قبول نیست.
کنعانی ادامه داد: ایران در این زمینه به مسؤولیت خود عمل خواهد کرد و هم به کشورهای پذیرنده تذکر جدی داده شده و هم از طریق کشورهای مرتبط و دوست تذکر جدی به آنهایی که از اینها حمایت مالی میکنند داده شده و گفته شده ایران از ظرفیتهای خود در چارچوبهای مختلف اعم از حقوقی و سیاسی به صورت جدی استفاده خواهد کرد و نسبت به این شبکهها که کار تروریستی انجام میدهند اقدام خواهد کرد و از ظرفیتهای حقوقی و سیاسی استفاده خواهد کرد. مقدماتی فراهم شده و در بازه زمانی کوتاه مدت آینده این اقدامات را مورد پیگیری قرار خواهیم داد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره آتش بس در یمن، آزادی حاجی ایرانی بازداشت شده در عربستان و آزادی باقر نمازی و ... و همزمانی اینها بیان کرد: در بحث یمن آتش بس و تحولات مرتبط با بحران یمن موضوع حائز اهمیتی است. مواضع ایران در این ارتباط صریح و رسمی و روشن بیان شده است. جنگ یمن یک جنگ غیرضروری بود و با حکمت و درایت میشد شاهد چنین جنگ خانمانسوزی در یمن نباشیم. بارها گفتیم راهکار یمن سیاسی است نه نظامی. در مورد آتش بس هم کمک کننده برای شکل گیری روند مذاکرات برای حصول آتش بس بودیم. آتش بس یکی از راهکارهای طرح چهارگانه ایران برای حل و فصل سیاسی بحران بوده و هم جزو حامیان شکل گیری آتش بودیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤال به سوالی درباره بازگشت حاجی زندانی ایرانی در عربستان و دور بعدی مذاکرات ایران و عربستان خاطرنشان کرد: امروز شاهد بازگشت حاجی در بند ایرانی در عربستان سعودی هستیم که متاسفانه از ایام پایانی ماه ذی الحجه به یک دلیل واهی و عجیب و غریب و غیر قابل قبول بازداشت شد و با تلاشهای صورت گرفته در حوزه دیپلماتیک و کنسولی و هم وزارت خارجه و هم پیشتر از سازمان حج و زیارت امروز شاهد بازگشت این حاجی ایران به وطن خواهیم بود.
وی ادامه داد: این آزادی نتیجه تلاشهای دیپلماتیک بود و از کشورهای دوستی که در منطقه در این زمینه کمک کردند تشکر کنم. قبلا گفتگوهای مختلفی بین وزیر خارجه با همتایان در عراق و عمان صورت گرفت و خوشبختانه نتیجه تلاشهای دیپلماتیک و کنسولی و توام با حسن نیت کشورهای دوست امروز شاهد آزادی این شهروند هستیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: هنوز تصمیمی درباره دور بعدی مذاکرات بین ایران و عربستان صورت نگرفت. پنج دور گفتگو توافقاتی بین طرفین صورت گرفت و توافق این بود که با اجرای توافقات زمینه برداشتن گامهای بعدی فراهم شود. ایران کماکان آماده است و از پیشرفت در روند گفتگوها استقبال میکند و هر تحولی که به روند بهبود مناسبات منجر شود، ولی باید زمینهها برای برگزاری نشست بعدی فراهم بیاید و امیدواریم با اجرای توافقات قبلی این اتفاق بیفتد.
وی گفت: یک مسیر دو طرفه است و باید به توافقات گذشته عمل شود که زمینه نشست بعدی هم فراهم شود.
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سؤالی دیگری درباره گفتگوهای امیرعبداللهیان با وزرای خارجه سوئد و بلژیک درباره حمید نوری و اسدالله اسدی اظهار داشت: درباره گفتگوها در حاشیه مجمع عموی از مجموعه بیش از ۴۰ ملاقات امیرعبداللهیان با همتایان مذاکره با همتای سوئدی و بلژیک بود، ولی موضوعات دو شهروند ما جزو مطالبات مستمر و دائمی ماست و در هر گفتگو و نشست موضوع مطرح میشود و تاکید داریم هر دو شهروند در یک روند غیرقانونی بازداشت شدهاند.
کنعانی ادامه داد: آقای اسدی دارای مصونیت دیپلماتیک بود و باید رعایت میشد که نشد و اقدام جبرانی باید صورت بگیرد و در اسرع وقت باید آزاد شود و حمید نوری هم که متاسفانه به رغم همه تلاشها در زندان است. تلاشهای ما در حوزه سیاسی و هم کنسولی و هم حقوقی ادامه دارد و برای ایشان نیز تلاشهای زیادی صورت گرفته و وکلایی اخذ شدند و موررد موافقت طرف سوئدی قرار گرفتند و پرونده در اختیار آنها قرار گرفت و در حال مطالعه هستند. شرایط در زندان به لحاظ انسانی و دریافت خدمات بهداشتی خوشبختانه بهبود یافته و دیدار کنسولی فراهم شد و در روشهای حقوقی و کنسولی و سیاسی پیگیری آزادی این شهروند خواهیم بود و امیدواریم دو دولت سوئد و بلژیک به مسؤولیت خود عمل کنند.
وی در پاسخ به پرسشی درباره بن بست در روند مذاکرات وین گفت: نمیتوانیم از بن بست در روند مذاکرات صحبت کنیم، چون روند تبادل پیامها ادامه دارد و توافقاتی که قبلا صورت گرفت و جمع بندی آن توسط مذاکره کننده اروپایی به طرفهای مذاکرات داده شد پاسخی که طرف ایرانی داد پاسخ کمک کنندهای به این بود که روند مذاکرات ادامه یابد و به جمع بندی مذاکرات و اجرای توافق منجر شود. در طرف مقابل شاهد وجود اراده سیاسی نیستیم. از یک سو شاهد ارسال پیامهای مختلف از طریق واسطههای مختلف هستیم و از سوی دیگر شاهد اعمال تحریمها و این رفتار سازندهای نیست و نشان میدهد دولت آمریکا دچار دوگانگی است و هنوز نتوانسته مسیر مورد نیاز خودش را در روند مذاکرات پیدا کند. در سایه تهدید و تحریم توافقی شکل نمیگیرد دولت آمریکا باید این رفتار خود را اصلاح کند.
کنعانی بیان کرد: تحریمهای آمریکا را رد میکنیم و در تعارض با ارسال پیامها از طریق واسطهها میدانیم. امیدوارم شاهد اصلاح رفتار دولت آمریکا و روی آوردن به یک رفتار سازنده باشیم.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی بیان کرد: رئیس جمهور با خانواده مرحومه (مهسا امینی) تماس گرفت و قوه قضاییه بر عمل به مسؤولیت خود و پیگیری موضوع تأکید کرد و وزارت کشور هم تأکید کرد به وظیفه ذاتی خود عمل میکند. حقوق بشر و حقوق زنان در ایران تاریخی و حقوق بشر و حقوق زنان در ایران انقلاب اسلامی ما جزو مدعیان هستیم. تاریخ تمدنی ایران این را میگوید.
وی گفت: رسانههایی که در کشورهای غربی حضور دارند و ترویج قتل و خشونت و حمل سلاح سرد را آموزش میدهند با ادعای آنها همخوانی ندارد. کشورهای مدعی را به رعایت انصاف و شعارهایی که خودشان مدعی هستند دعوت میکنیم. هر اتفاقی که در نتیجه ترویج خشونت رخ دهد مسؤولیت آن برعهده کشوری است که خشونت را ترویج میکند. امیدواریم شاهد عقلانیت این کشورها باشیم و استانداردها و معیارهای دوگانه را دنبال نکنند.
سخنگوی وزارت خارجه درباره آزادی باقر نمازی و آزاد شدن پول ایران گفت:در خصوص آزادی باقر نمازی شما را به اظهارات دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه ارجاع میدهم که آزادی ایشان در چارچوب انسان دوستانه صورت گرفته و در چهار سال گذشته در خارج از زندان بوده و ممنوع الخروج بوده است. الان اجازه خروج از کشور به وی داده شده و اقدام انساندوستانه بوده و مرتبط با هیچ موضوع دیگری نبوده است.
وی ادامه داد: دو شب گذشته از طریق کاناهای کشورهای دوست اطلاع داده شده که میتواند از ایران خارج شود. اقدام کاملا انساندوستانه و مبتنی بر اصول و ارزشهای ایران بوده و ارتباط به موضوعات دیگر ندارد.
کنعانی افزود: فرزندش محکومیت زندان داشته و در حال طی کردن دوران محکومیت خود است و برای همراهی با پدر آزاد شده و بعد از پایان دوران مرخصی به زندان برمیگردد. در مورد موضوعات مالی ارتباطی با این قضیه نمیبینم. زندانیان انسان دوستانه و در چارچوب خاص خود از طریق واسطهها با آمریکا در حال مذاکره بود. ایران این موضوع را به بحثهای دیگر و مذاکرات هستهای پیوند نزده و میتوانست زودتر صورت بگیرد. این که در این مقطع صورت گرفته ارتباطی به این موضوع ندارد.
وی در پاسخ به سوال دیگری درباره درگیری ایران ارتباط با درگیریهای ارمنستان و آذربایجان گفت : در این زمینه مواضع ایران روشن است و هیچ تحولی در موضع ایران رخ نداده و معتقدیم گفتگو روشهای مسالمت آمیز بهترین روش برای حل بحران است و بر عدم تغییر مرزها تاکید میکنیم و امیدواریم در چارچوب روندهای سیاسی شاهد حل این بحران باشیم.
کنعانی تصریح کرد: ایران هیچ جا به تشدید درگیریها وارد نمیشود و هیچ کشوری به روشهای تحریک آمیز برای حل و فصل مقاصد خود ورود نکند.
انتهای پیام/
منبع: تقریب
کلیدواژه: ناصر کنعانی نشست خبری سخنگوی وزارت خارجه طریق واسطه ها پاسخ به سؤالی نمایندگی های ما روند مذاکرات نمایندگی ها دولت آمریکا قرار گرفت صورت گرفت جمع بندی داده شده گفتگو ها حقوق بشر پیام ها تلاش ها کشور ها داده شد روش ها آتش بس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۱۲۲۳۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا شرکتها مشکل تامین مالی دارند؟
فرهاد نیلی در رویداد رونمایی از سومین گزارش مدیران عامل که به همت «ایلیا» تهیه شده است، یک تصویر بزرگ و جامع از حفرههای اصلی جریان نقدی را در ۶ بلوک اصلی به تصویر کشید. این ۶بلوک اصلی شامل تراز مالی دولت، اقتصاد دلاریزه شده، بخش پولی و اعتباری، اقتصاد سیاسی، موقعیت مالی شرکتها و بخش واقعی اقتصاد است. در زیر پوست هر یک از بلوکها، جریانهایی وجود دارد که در نهایت اثر خود را در جریان نقدی اقتصاد میگذارد.
به گزارش دنیای اقتصاد، وی در این همایش تاکید کرد: «این مشکلی که در گزارش سالانه مدیران عامل بهعنوان چالش جریان نقدی مطرح شده، موضوع مهمی است و ممکن است در سال۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ ماندگار شود.»
او افزود: «متاسفانه رفع این مشکل اولویت سیاستگذار نیست؛ بنابراین باید از طریق راهحلهای موضعی آن را برطرف کرد و نباید اجازه داد مسالهای که با تدابیری قابل حل است، با سرایت به بخش واقعی به مساله بلندمدت اقتصاد تبدیل شود.»
فرهاد نیلی، اقتصاددان و مدیرعامل شرکت مشاوره مدیریت رهنمان، در مراسم رونمایی از سومین گزارش سالانه مدیران عامل که توسط شرکت مشاوره مدیریتی ایلیا تهیه شده است و در چهارم اردیبهشتماه برگزار شد، در رابطه با مساله کمبود نقدینگی به سخنرانی پرداخت.
بر اساس گزارش مدیران عامل، کمبود نقدینگی یکی از مهمترین مشکلاتی است که مدیران شرکتکننده در نظرسنجی این گزارش به آن اشاره کردند.
به گفته نیلی، همچنین علاوه بر اهمیت و اولویت، مساله تامین مالی شیوع بالایی داشته، به نحوی که تنها ۱۰ درصد از مدیران عامل اعلام کردند که با مساله کمبود نقدینگی مواجه نیستند؛ بنابراین اگر بخواهیم نگاهی آسیبشناسانه به آنچه مدیران عامل با آن مواجه هستند داشته باشیم، سوال این است که آیا وضعیت اقتصادی کشور این موضوع را تایید میکند؟
نیلی در سخنان خود برای فهم بهتر ریشه مشکل کمبود جریان نقدینگی از یک مثال استفاده کرد.
به گفته او افراد در منزل دمای اتاق را متناسب با راحتی خود تنظیم میکنند. اگر این دما بین ۱۵ تا ۲۵ درجه باشد برای استفاده از دمای کمتر یا بیشتر باید وسایل دیگری را به کار برد. برای مثال برای دمای کمتر از ۱۵ درجه از یخچال و فریزر استفاده میشود و از طرف دیگر برای دماهای بیشتر از سماور و گاز استفاده میکنیم.
این اقتصاددان با تشبیه منابع مالی به مایعات تاکید کرد: هر چقدر ماندگاری یک منبع بیشتر باشد آن منبع منجمدتر بوده و باید در یخچال نگهداری شود و اگر خیلی نقد باشد در سماور قرار دارد؛ بنابراین اگر قصد داریم چای سرو کنیم باید از سماور استفاده کنیم و اگر قصد داریم نوشیدنی سرد سرو کنیم، باید یخچال را شارژ کنیم.
نیلی در همین رابطه ادامه داد: حال اگر ۹۰درصد مهمانهای ما تقاضای چای دارند، اما میبینیم که سماور آب ندارد، داخل منزل هم چیزی نیست و هرچه مایعات داشتیم را درون فریزر گذاشتیم، ما به زمان نیاز داریم که قالبهای یخ درون فریزر آب شود تا نوشیدنی مناسب آماده شود. حال اگر مهمانهای ما خیلی عجله دارند، به نظر میرسد ما اشتباه کردیم که همه مایعات خود را درون فریزر گذاشتیم. این مثال روشن میکند که وضعیت اقتصادی ما تقریبا چنین شکلی دارد.
مکندگی کسری بودجهنیلی در ادامه افزود: هر چند شرکتها به طور عرفی تاکید میکنند که با مشکل «نقدینگی» مواجه هستند، اما از لحاظ فنی «جریان نقدی» یک مشکل شایع در اقتصاد ایران است. به این معنی که شرکتها نیاز به منابع نقد دارند، اما منابع در جایی شبیه فریزر قرار دارند و منجمد هستند و تکنولوژیای که این منابع را از فریزر در بیاورد و گرم کند تراز نیست. به عبارت دیگر، سررسید منابع بلندمدت است و منجمد شده، اما سررسید مصارف کوتاهمدت است. در نتیجه داراییهای ما منجمد است، اما بدهیهای ما لیکوئید و نقد است.
او در رابطه با ریشههای مشکل جریان نقدینگی در اقتصاد ایران گفت: به طور کلی، در منطقهای که دولت باید متناسب با نیازهای خانوار و بخش خصوصی منبع نقد درست کند به دلیل مشکل کسری بودجه خود تبدیل به یک مکنده منابع شده است. در چنین شرایطی که سایر بخشها با کمبود منابع مواجه شده، آن بخشها باید منابع منجمد خود را که برای بلندمدت نگه داشته بودند، کوتاهمدت کرده و از آن استفاده کنند. همین موضوع منجر به ایجاد کسری میشود.
این اقتصاددان با تاکید بر اینکه ناترازی در اقتصاد اولین مرحله از ایجاد این مشکل است، افزود: نکته مهم این است که ریشه این ناترازی در یک لایه زیرتر و به اقتصاد سیاسی مربوط است. به عبارت دیگر، نرخ تنزیلی که دولت به اقتصاد تحمیل میکند، نرخ تنزیل بسیار بالایی است و فردا را دور میکند، زیرا قصد دارد همهچیز را امروز مصرف کند؛ بنابراین یک لایه زیرتر از از ناترازی بودجه، مساله ساختار اقتصاد سیاسی وجود دارد.
اثر تحریمبه گفته نیلی طی ۱۰۰ سال گذشته در جهان هر زمان که به منبع نقد نیاز بوده، بخش مالی یا فایننشال اقتصاد متناسب با این نیاز منابع نقد ایجاد کرده است. اما چون ناترازی دولت به بخش بانکی تحمیل میشود، این ناترازی تبدیل به ناترازی مصارف و منابع بانکها شده و در نهایت در بانک مرکزی با تورم به کل اقتصاد سرایت میکند؛ بنابراین آنچه میشد توسط بازار بدهی کنترل شود وارد بازار مالی شده و به مسالهای برای کل اقتصاد تبدیل میشود. اما اگر درجه حرارت توسط نرخ بهره نشان داده میشد، بقیه بخشها متناسب با درجه حرارت خود را تنظیم میکردند.
نیلی در ادامه صحبتهای خود با اشاره به تحریم به عنوان یک متغیر مهم دیگر در این فرآیند، گفت: یک اثر تحریم این است که درآمد ارزی دولت را کاهش میدهد و دسترسی را به منابع ارزی سخت میکند. در چنین شرایطی اقتصاد به سمت دلاریزه شدن میرود و با کم شدن منابع ارزی، توان نوسانگیری و مداخله ارزی را کاهش میدهد. در نهایت این قدرت به سوداگران منتقل شده و سیگنال بیثباتی و نااطمینانی به کل اقتصاد داده میشود.
او ادامه داد: در چنین شرایطی، چرخه معیوبی در اقتصاد ایجاد میشود که احساس بیثباتی را به وجود میآورد و در نتیجه افراد داراییهای خود را از ریال که ریسک بیثباتی دارد به ارز که ثبات دارد تبدیل کرده و این موضوع منجر به افزایش نرخ ارز میشود. پس از آن چرخه دوم نرخ ارز و فرار سرمایه فعال شده که علاوه بر تحریم منابع را میمکد.
مساله فریز نرخ بهرهمدیرعامل شرکت رهنمان در این نقطه به نقش بانکها اشاره کرد.
به گفته او، اما بانکها که باید این مشکل را حل کنند، مشکل بزرگتری دارند و آن هم فریز شدن نرخ بهره است. این موضوع، پرداخت نرخ بازده متناسب به سپردهگذار توسط بانک را با مشکل مواجه میکند؛ در نتیجه منابع سپردهگذار نقد میشود.
نیلی با تاکید بر اینکه در چنین شرایطی، بانکها و شرکتها در معرض یک انتخاب قرار میگیرند، گفت: آن انتخاب این است که حال که مشکل برای کل اقتصاد قابلحل نیست پس خودشان به سراغ بانک رفته تا مشکلشان را حل کنند. این موضوع باعث میشود مسائل در اقتصاد نه براساس بهرهوری بلکه براساس ارتباطات حل شوند. از طرف دیگر خود انتظارات تورمی، هزینه تامین مالی را افزایش میدهد و این مساله وارد بخش واقعی اقتصاد شده و شرکتهایی که مشکل جریان نقدینگی دارند قادر به سرمایهگذاری نیستند و سرمایهگذاری استهلاک را پوشش نمیدهد که این موضوع در نهایت به کندشدن رشد اقتصادی منجر خواهد شد.
راهحل چیست؟به گفته این اقتصاددان، وقتی این مکندههای اقتصاد را بررسی کنیم و ببینیم هر زمان مکشی اتفاق میافتد از سوی دیگر شارژی صورت میگیرد، یعنی تعادلی در میان آنها وجود دارد. اما اگر مکندهها بیشتر است به نظر میرسد مشکل جریان نقدینگی در اقتصاد ایران یک همهگیری بوده و به بخشهای دیگر سرایت میکند.
او ادامه داد: بنابراین ممکن است در سالهای ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ این مشکل ماندگار شود و شرکتها باید بدانند که این موضوع کلان بوده و برای همه مشکل ایجاد میکند. راهحلهایی هم برای شرکتها وجود دارد، اما از طریق همکاری با نهادهایی که کار اعتباری انجام دهد قابلحل است.
نیلی افزود: نکته مهم این است که به نظر میرسد راهحل کلانی برای رفع این مشکل وجود ندارد، اما راهحلهای موضعی خرد در دسترس است؛ بنابراین ۹۰ درصد از مدیران عامل در گزارش سوم بهدرستی اعلام کردند که مشکل نقدینگی دارند، اما به لحاظ فنی مشکل جریان نقدی است و متاسفانه رفع آن اولویت سیاستگذار نیست؛ بنابراین باید از طریق راهحلهای موضعی آن را حل کرد. نباید اجازه دهیم مسالهای که با تدابیری قابل حل است با سرایت به بخش واقعی به مساله بلندمدت اقتصاد تبدیل شود، زیرا اگر این سیکل فعال شود بهنوعی کشنده بهرهوری در اقتصاد است و در بلندمدت برای رشد اقتصادی کشور مشکل ایجاد خواهد کرد.